นารีปราโมทย์ (รสแห่งความพิศวาส) ได้แก่ บทเกี้ยวพาราสี โอ้โลม เป็นรสในทางรักใคร่ นารีปราโมทย์ในเรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนขุนแผนขึ้นเรือนขุนช้าง ได้นางแก้วกิริยา น้องเอ๋ยเพราะน้อยหรือถ้อยคำ หวานฉ่ำจริงแล้วเจ้าแก้วเอ๋ย เจ้าเนื้อหอมพร้อมชื่นดังอบเชย เงยหน้ามาจะว่าไม่อำพราง ได้ชมชิดเข้าสนิทอย่างนี้แล้ว ขอเชิญแก้วกิริยาเมตตาบ้าง พี่จะมอบเสน่ห์ไว้ที่ในนาง อย่าระคางข้องแค้นระคายเคือง...... พระพายชายพัดบุปผชาติ เกสรสาดหอมกลบตลบห้อง ริ้วริ้วปลิวชายสไบกรอง พระจันทร์ผันผยองอยู่ยับยับ พระอาทิตย์ชิงดวงพระจันทร์เด่น ดาวกระเด็นใกล้เดือนดาราดับ หิ่งห้อยพร้อยไม้ไหวระยับ แมลงทับท่องเที่ยวสะเทือนดง ๓. พิโรธวาทัง (รสแห่งความพิโรธ) ได้แก่ บทโกรธ ฉุนเฉียว บริภาษต่าง ๆ ซึ่งเกิดจากอารมณ์เป็นส่วนใหญ่ ตัวอย่าง ตัวอย่าง พิโรธวาทังในเรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนขุนแผนบริพาษนางวันทอง... ตำแยเจ้าเอ๋ยมันแสนคัน จะเท่ามันคนนี้หามีไม่ กลากเกลื้อนขี้เรื้อนพรรนัย หยูกยาหาใส่ก็หายคัน อีชาติชั่วเป็นตัวเท่าตัวหนอน ไชชอนดิบเดี้ยมจนตัวสั่น ถึงหายาให้สิ้นถิ่นสุพรรณ วันเดียวก็จะสิ้นตำรายา มึงตายเสียเถิดวันทองเอ๋ย อย่าอยู่เลยชักดาบออกเงื้อง่า กระทืบโผงผางกลางนาวา จิกหัวเอามาฆ่าให้ตาย ๔.
ขุนช้างขุนแผน ผู้แต่ง กวีหลายท่าน ความเป็นมา เสภาขุนช้างขุนแผนนี้ หอพระสมุดฯ ได้ต้นฉบับมา ๔ ฉบับคือ ๑. ฉบับในพระบรมมหาราชวัง ฝีมืออาลักษณ์ ครั้งรัชกาลที่ ๓ เขียน ๒. ฉบับเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ ฝีมือเขียนรัชกาลที่ ๔ ๓. ฉบับหลวงในรัชกาลที่ ๕ ๔.
ศ. ๒๕๑๓
ขุนช้างขุนแผนแต่งขึ้นมาด้วยฝีปากของกวีหลายท่าน แต่ละท่านแม้ไม่ยอมเผยโฉมหน้าให้เราทราบว่าเป็นใครเพื่ออิสระในการปรับปรุงรสถ้อยคำ ทำให้เนื้อเรื่องเร้าใจอย่างยิ่ง ๒. ขุนช้างขุนแผน ช่วยให้ทราบถึงความเป็นไปอย่างไทยๆ หลายประการ เช่น ประเพณีไทย อุปนิสัยใจคอของคนไทย สภาพบ้านเมืองของคนไทยสมัยนั้น ๓. วัฒนธรรมการเปลี่ยนชื่อ ในเรื่องขุนช้างขุนแผน จะเห็นได้จากการเปลี่ยนชื่อของนางพิมพิลาไลยเป็นนางวันทอง ตามท้องเรื่องว่าเพื่อให้หายป่วย ๔. เป็นวรรณคดีไทยเรื่องแรกที่นำชีวิตของสามัญชนมาบรรยายแสดงความคิดไว้หลายแง่ หลายมุม เช่น ความซื่อสัตย์ ความรัก ความผิดหวัง ความพยาบาท การคดโกง และการให้อภัย อ้างอิง
ศ. ๒๔๖๐ และได้ทรงวินิจฉัยเกี่ยวกับผู้แต่งด้วย ปรากฏว่า มีผู้แต่ง หลายคน เช่น พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว สุนทรภู่ ครูแจ้ง และยังไม่ทราบนามผู้แต่งบทเก่าอีกหลายตอน บทเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนเป็นบทร้อยกรองที่มีความยาวมาก แต่งเป็นบทกลอนซึ่งมีแบบแผนฉันทลักษณ์เหมือนกลอนสุภาพ แต่เมื่อขึ้นต้นตอนใหม่ หรือกล่าวถึงบุคคลใหม่ จะใช้คำขึ้นต้นว่า "ครานั้น" เช่น ครานั้นจึงโฉมเจ้าเณรแก้ว เย็นแล้วจะไปเทศน์ก็ผลัดผ้า ห่มดองครองแนบกับกายา แล้วไปวันทาท่านขรัวมี แล้วไปวันทาท่านขรัวมี
ISBN: 9786164370845 ผู้แต่ง: พิชัย โอตตรดิตถ์ ผู้แปล: - สำนักพิมพ์: ศรีปัญญา ปีที่พิมพ์: พิมพ์ครั้งที่ 1 พฤศจิกายน 2562 จำนวนหน้า: 503 ราคาพิเศษ ฿432. 00 ราคาปรกติ ฿480.
ศ. 2474 ว่าแต่งดีเป็นยอดเยี่ยม ได้แก่ 1. ตอนพลายแก้วเป็นชู้นางพิม 5. ตอนกำเนิดพลายงาม 2. ตอนขุนช้างขอนางพิม 6. ตอนขุนช้างถวายฎีกา 3. ตอนขุนแผนขึ้นเรือนขุนช้าง 7. ตอนฆ่าวันทอง 4. ตอนขุนแผนพาวันทองหนี 8. ตอนพระไวยถูกเสน่ห์ ซึ่ง 3 ใน 8 ตอนนี้เป็นตอนที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระราชนิพนธ์ ที่มาของเรื่อง กล่าวกันว่าเป็นจริงตามนิทานพื้นบ้าน เกิดขึ้นในรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ระหว่าง พ. 2034 -2072 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ถูกสมมุติพระนามในเสภาว่า "พระพันวษา" เนื้อเรื่องเอาเกร็ดประวัติศาสตร์ตอนไทยทำสงครามกับเชียงใหม่และล้านช้าง แล้วเอามาผูกเข้ากับวิถีชีวิตของชาวเมืองสุพรรณและกาญจนบุรี โดยเฉพาะการชิงรักหักสวาทของ 1 หญิง 2 ชาย คือ นางพิมพิลาไลยหรือนางวันทอง ขุนแผนหรือพลายแก้ว และขุนช้าง อรรถรสทางด้านภาษาและเนื้อหา เป็นวิถีชีวิตวัฒนธรรมของคนยุคสมัยนั้น จนเป็นวรรณกรรมอมตะมาจนถึงทุกวันนี้ ที่มา::
น้ำหนัก: 655 กรัม เนื้อในพิมพ์: ขาวดำ ชนิดกระดาษ: กระดาษถนอมสายตา สำนักพิมพ์: รวมสาส์น (1977), บจก. เดือนปีที่พิมพ์: 2014 สินค้าที่ลูกค้ามักซื้อด้วยกัน